EXIT
nowa sztuka w Polsce new art in Poland
........................................................

INTERPRETACJE  INTERPRETATIONS

Absurd realnego
Robert Wałęka nie definiuje swojego realizmu absurdalnego, lecz uprawia go od czasów jeszcze licealnych. Włączony do wystawy dojrzałego artysty obraz „Marylin Manson według Gustawa Klimta" świadczy o wczesnym ukształtowaniu się i trwałości tego osobistego kierunku.
tekst: krzysztof żwirblis

Erudycyjne i autoreferencyjne wątki przeważały w całości wystawy. Sam tytuł „Afrikatransport - przedmioty kolekcjonerskie" i nadrukowane na plexi duże zdjęcie Beuysa wyraża jedną z podstawowych cech ekspozycji, gdzie twórca poddaje się konwencji gromadzenia sztuki i to najczęściej według pewnego porządku. Ale wrażliwy artysta doświadczający prozy i absurdu życia musi zająć się wszystkim, to przecież jego powinność. Jak zrozumieć je i jak odnieść się do stanu, w którym się znalazło? Wystawa gromadzi przedmioty, które powinny znaleźć się w różnych kolekcjach, tworzonych według różnych kluczy. Choć nawet tam byłyby czynnikiem rozsadzającym, wirusem infekującym i unicestwiającym w końcu logiczną konstrukcję zbioru. Ćwiczeniem mogłoby być projektowanie osobowości kryjących się za konkretnymi eksponatami.
Jeśli chwilę zastanowić się nad sensem owego transportu to ma on dostarczyć inne spojrzenie na to, co zwykliśmy eksponować w wyczyszczonych wnętrzach, gdzie liczy się formalna spójność ekspozycji, a tu co obiekt, to zaskoczenie. „Gumofilce" z plastikowymi gemmami to ilustracja wątku jak z Mrożka, zderzenia chama z wykwintnością, tyle że tu tandetny i wewnętrznie pęknięty jest cały obiekt. Inny wątek z Danikena - domorosłego badacza kosmicznych mitologii, który w uproszczonych formach japońskiej ceramiki Jomon upatrywał skafandrów i okularów przybyszy z obcych planet, bo przecież oddzielną ewolucją tego wytłumaczyć nie można. „Dogu" (zwierzo lub człekokształtna figurka ze wspomnianego okresu) przemawia do nas z obrazu artysty, który jak amator umieścił postać na abstrakcyjnym, dekoracyjnym tle ze zbyt kontrastowych kwadratowych pól, żeby podnieść atrakcyjność całości.
Gdyby chcieć budować oś wystawy, to można by ją wyznaczyć między ołtarzową pracą z fotografią Beuys'a i figurką papieża na mostku uproszczonego modelu niszczyciela a „Domem z trudnym wejściem". Między sprawczą siłą największych twórców rzeźbiących w tkance społecznej a tymi, których dotykają konsekwencje ich działań. Obaj przeszli inicjację w tej samej armii. Bojowy okręt, ku któremu schyla się twórca pojęcia rzeźby społecznej, nosi nazwę powstałą ze złożenia najbardziej popularnych prezerwatyw. Dom-szkic, którego cień jest bardziej realny od samej konstrukcji. Dom, o którym wiemy, że istnieje, ale jak można do niego wejść? A obok płyta winylowa z lekką muzą i formą z nadtopionej plastikowej torebki, której symbolika nadaje całości patos nie przystający do materiału i jego potraktowania przez manipulującego sensami artystę.
„Draperia łokciowa" odnosi się do wielkiego alegorycznego malarstwa, ale materiał okrywa tu kość taką, jaka wystaje ze schematycznie rysowanej szynki. „Trzewiczki" to pantofle doprowadzone do malarskiego końca, z reductio ad absurdum tej jakże ludzkiej chęci budowania porządku zhierarchizowanego, którego rangi i pozycje, ale też emocje i nastroje wyrażają się w ubiorze.
Ikonograficzne złomowisko, przekazujące absurdy rzeczywistości, nie jest jednak pesymistyczną jeremiadą nad upadkiem wartości także tych artystycznych, choć nie są tu one szczególnie szanowane. Elokwencja i lekkość to cecha całości. Każda z tych prac zamknięta we własnym kosmosie nie jest traktowana jako uniwersalne objawienie. Wystawa wyzwala ten rodzaj ruchu wyobraźni i konfuzji, które powstają w kontakcie z treściami kodowanymi za każdym razem w inny sposób, ale też poświadcza wielość światów i osobowości budujących wspólny sens. ■

Krzysztof Żwirblis
Niezależny kurator,publikuje teksty o sztuce współczesnej.
http://kwartalnik.exit.art.pl/article.php?edition=48&id=797&lang=pl
........................................................................

INTERPRETACJE  INTERPRETATIONS

Absurd of the Real
Robert Wałęka has not defined his absurd realism, instead he has been pursuing this since he was at high school. "Marylin Manson according to Gustaw Klimt", the picture presented on the exhibition by the mature artist, is an evidence of an early beginning and lasting of this personal trend.
text: krzysztof żwirblis

The exhibition has been dominated with erudite and self oriented motives. title, "Afrikatransport - Collective Items", and a large Beuys photo printed on Perspex, have expressed one of the main features of the exposition, where the author follows a convention to collect art; most frequently according to a certain order. How-ever, a sensitive artist, who experienced the mundane and absurd aspects of life, has to face everything; this is his duty. How shall one understand these, and refer to the condition? The exhibition has offered objects that should have been included into various collections, prepared according to different key rules. Even there they would have been a disruptive factor, a virus that infects and annihilates logical construction of the collection. One could  suggest an exercise to outline personalities disguised and hidden behind particular exhibits.
If one stops to think for a moment about the meaning of this transport, one will look anew at what is usually displayed in sterile interiors, where formal coherence of the presentation is of utmost importance. Here, each object comes as a surprise. The "Rubber-Felt Boots" with fake gems are an illustration of the motive, as though borrowed from Mrożek. A clash of the boorish with the exquisite, only here the whole object is an internally broken junk. The other motive comes from Daniken, a self-proclaimed researcher of cosmic mythologies - since one cannot explain this with separate evolution theory - who sought costumes and glasses belonging to the visitors from alien planets, in the simplified forms of the Jomon Japanese ceramics. The "Dogu" (an animal or human shaped figure from the mentioned period) speaks to one from the picture by the artist, who as though he were an amateur, placed a silhouette.
The core of the exhibition has been developed between an altar like piece with Beuys photograph, the pope's figure on the bridge of a simplified destroyer model, and the "House with a Difficult Entrance". Between the prime mover of the greatest authors who have carved out of social tissue, and these who have been impacted by the results of their efforts. Both have been initiated in the same army. A battleship, the founder of the social sculpture concept has reached out to, carries a name put together with the most popular condoms. A house rough drawing with the shadow is more real than the construction. One knows that the house exists, but how to enter it? Beside, there is a vinyl record with light tunes and a form made of half melted plastic bag. The symbolism of the latter brings a sense of pathos unbecoming of the material and the approach adopted by the manipulative artist.
The "Elbow Drapery" refers to great allegorical painting, while the fabric covers a bonę as though sticking out from a schematic drawing of a ham. The "Bootees" are shoes brought to the end of painting, with reductio ad absurdum of the very human wish to create a hierarchical order, where rank and status, as well as emotions, are expressed in the way of clothing.
An iconographic junkyard conveying absurd of the reality, however, has not been a pessimistic jeremiad on the fali of virtues, including the artistic qualities, though the latter are not much respected here. Eloquence and a sense of lightness have been typical of the whole. Each individual piece, shut within its own cosmos, has not been approached as a universal revelation. The exhibition liberates the type of imagination and confusion that develop in the contact with coded contents, every time in different way. Further, it is a testimony to the multiplicity of worlds and identities that are building a shared sense. ■

Krzysztof Żwirblis
Independent curator. He publishes texts on contemporary art.

http://kwartalnik.exit.art.pl/article.php?edition=48&id=797